Εκπαιδευτικό υλικό

Εκπαιδευτικά Εργαλεία Ανοικτής Πρόσβασης για την Τυπική και Άτυπη Εκπαίδευση

Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος έχουν αναπτυχθεί τρία εκπαιδευτικά εργαλεία:

Τα βιβλιάρια εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων
1. Hortus Populi / Οι Κήποι του Λαού: Εικαστικές Χαρτογραφήσεις της Αστικής Χλωρίδας
2. Ο Ποταμός Μιλά: Ο Πεδιαίος στον Χώρο και στον Χρόνο
και
3. Η ψηφιακή κινητή εφαρμογή Ο Ποταμός μιλά: Νερό, Γη και Άνθρωποι στον Πεδιαίο

Τα τρία εργαλεία βασίζονται στην πεποίθηση ότι η εκπαιδευτική πρακτική αποκτά καινοτόμο χαρακτήρα είναι όταν συνδέεται με την πρωτότυπη και πρωτοποριακή έρευνα. Όπως και το ερευνητικό πρόγραμμα είναι διεπιστημονικό, έτσι και τα εκπαιδευτικά εργαλεία που συνδέονται με αυτό συνδυάζουν όχι μόνο τα δεδομένα που προέκυψαν από την έρευνα, αλλά και μεθοδολογίες από τα πεδία της Ιστορίας, τη Γεωγραφίας, των Εικαστικών Τεχνών και των Ψηφιακών Τεχνολογιών.

Τα βιβλιάρια απευθύνονται σε παιδιά και νεαρά άτομα και μπορούν να εφαρμοστούν τόσο στην τυπική πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, όσο και στην άτυπη εκπαίδευση. Επικεντρώνονται κυρίως στον τομέα των Εικαστικών Τεχνών, μπορούν ωστόσο να εφαρμοστούν ως μέρος διαθεματικών προσεγγίσεων στους τομείς της Ιστορίας, Γεωγραφίας, Γλώσσας και Δημιουργικής Γραφής.

1. Βιβλιάριο - Hortus Populi / Οι Κήποι του Λαού: Εικαστικές Χαρτογραφήσεις της Αστικής Χλωρίδας

Το βιβλιάριο εστιάζει στους αστικούς κήπους καθώς και στη διαχρονική παρουσία των φοινικόδεντρων μέσα στην εντός των τειχών Λευκωσία αξιοποιώντας τον πρώτο τριγωνομετρικό χάρτη της Κύπρου από το Kitchener. Στοχεύει στην ευαισθητοποίηση γύρω από τις αλλαγές του αστικού περιβάλλοντος και τον ρόλο των κήπων στη διατροφή μας, την ποιότητα ζωής μας και τη βιωσιμότητα των πόλεων. Το εργαλείο διαμορφώθηκε μετά από πιλοτικές εφαρμογές στο Γ’ Δημοτικό Σχολείο Παλουριώτισσας, στη Λευκωσία και στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας - πρόγραμμα Καλών Τεχνών.

Επιτόπια εικαστική χαρτογράφηση στην παλιά πόλη της Λευκωσίας από φοιτητές του προγράμματος Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Επιτόπια εικαστική χαρτογράφηση στην παλιά πόλη της Λευκωσίας από φοιτητές του προγράμματος Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Επιτόπια εικαστική χαρτογράφηση στην παλιά πόλη της Λευκωσίας από φοιτητές του προγράμματος Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Επιτόπια εικαστική χαρτογράφηση στην παλιά πόλη της Λευκωσίας από φοιτητές του προγράμματος Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Εικαστική χαρτογράφηση των φοινικόδεντρων από τις φοιτήτριες Στάλω Συμεού και Μύριαμ Γκατ και η εγκατάσταση στο πλαίσιο της έκθεσης Whoever has a tree- Από 'σιει δέντρον έσιει σσιός στο Ίδρυμα ARTos, Λευκωσία
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή εφαρμογή του χάρτη του Kitchener από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή εφαρμογή του χάρτη του Kitchener από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή εφαρμογή του χάρτη του Kitchener από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας χρησιμοποιούν τη διαδικτυακή εφαρμογή του χάρτη του Kitchener από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας εργάζονται στην αίθουσα εικαστικών τεχνών του σχολείου με εδώδιμα φυτά που συνέλεξαν από τις περιοχές γύρω από το σχολείο
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας εργάζονται στην αίθουσα εικαστικών τεχνών του σχολείου με εδώδιμα φυτά που συνέλεξαν από τις περιοχές γύρω από το σχολείο
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας εργάζονται στην αίθουσα εικαστικών τεχνών του σχολείου με εδώδιμα φυτά που συνέλεξαν από τις περιοχές γύρω από το σχολείο
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας εργάζονται στην αίθουσα εικαστικών τεχνών του σχολείου με εδώδιμα φυτά που συνέλεξαν από τις περιοχές γύρω από το σχολείο

2. Βιβλιάριο -Ο Ποταμός Μιλά: Ο Πεδιαίος στον Χώρο και στον Χρόνο

Βίντεο της Εύης Τσελίκα, A river speaks, με οπτικοακουστικό υλικό από διαφορετικές τοποθεσίες κατά μήκος του Πεδιαίου ποταμού

Το προτεινόμενο εκπαιδευτικό βιβλιάριο παίρνει τη μορφή ενός τετραδίου γεωγραφίας, διαμορφωμένο σε 3 κεφάλαια που εξετάζουν το ποτάμι του Πεδιαίου γεωγραφικά και ιστορικά. Διαπραγματεύεται τη σημασία του νερού και την ιστορία της διαχείρισης του νερού του ποταμού από τον 16ο μέχρι τον 20ο αιώνα. Επιδιώκει την καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης όσον αφορά τις αλλαγές στο περιβάλλον της Κύπρου όπως αυτό καταγράφεται στους χάρτες και στις ευρύτερες πηγές του ερευνητικού προγράμματος. Στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των αλλαγών που έχει επιφέρει ο άνθρωπος στο περιβάλλον ανά τους αιώνες και επεξεργάζεται θέματα ιστορίας, χαρτογράφησης και περιβάλλοντος μέσα από τη δημιουργία ενός εικαστικού βιβλίου.

Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό
Μαθήτριες και μαθητές του Γ΄ Δημοτικού Σχολείου Παλουριώτισσας μελετούν επιτόπου τον Πεδιαίο ποταμό

3. Ψηφιακή Κινητή Εφαρμογή - Ο Ποταμός Μιλά: Νερό, Γη και Άνθρωποι στον Πεδιαίο

Η ψηφιακή εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά μήκος του Γραμμικού Πάρκου που ξεκινά από το κέντρο της Λευκωσίας και προχωρά παράλληλα με την κοίτη του Πεδιαίου ποταμού. Απευθύνεται στο ευρύ κοινό, σε χρήστες 12 χρόνων και άνω, ή και μικρότερης ηλικίας με τη συνεργασία ενηλίκων, οικογένειες, καθώς και σε ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος όπως ιστορικούς, εκπαιδευτικούς και μελετήτριες/τές περιβάλλοντος. Η εφαρμογή προτείνει μια βιωματική εμπειρία-βόλτα στον Πεδιαίο ποταμό, κατά τη διάρκεια της οποίας οι χρήστες της εφαρμογής ανακαλύπτουν στοιχεία της πολιτισμικής ιστορίας, της χλωρίδας, της πανίδας και της γεωλογίας του ποταμού. Παράλληλα, αποκτούν ευρύτερη αντίληψη του ποταμού στον χρόνο -χάρη σε ιστορικούς χάρτες, καρτ ποστάλ και παλαιές φωτογραφίες-, και στον χώρο -χάρη σε σύγχρονες φωτογραφίες, χάρτες και ήχους-, κατά μήκος της διαδρομής του ποταμού. Η εφαρμογή φιλοδοξεί να επαναφέρει τον Πεδιαίο ποταμό στη συνείδηση των κατοίκων της Λευκωσίας ως ζωτικό στοιχείο της πόλης, και να τον συστήσει στις επισκέπτριες και στους επισκέπτες της.

Η ψηφιακή εφαρμογή μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε αυτόνομα, είτε ως μέρος προγράμματος τυπικής/άτυπης εκπαίδευσης, ή και σε συνδυασμό με το εγχειρίδιο «Ο Ποταμός Μιλά: Ο Πεδιαίος στον Χώρο και στον Χρόνο», όπου προτείνονται εκπαιδευτικές δραστηριότητες που περιλαμβάνουν και χρήση της εφαρμογής.